เชื่อปัญญา

 เชื่อปัญญา

โดย พระพรหมมังคลาจารย์ (ปัญญานันทภิกขุ)

---พระพุทธศาสนาสอนให้คนเชื่อ โดยใช้ "เหตุผล" ใช้  "ปัญญา" เราศึกษา ธรรมะหมวดใดก็ตาม ถ้ามีศรัทธาขึ้นต้น ต้องมีปัญญาประกบท้าย ศรัทธา-ศีล-สมาธิ-ปัญญา ต้องอยู่ด้วยกัน เพราะมีศรัทธาขาดปัญญา จึงงมงาย เชื่อง่าย

---ใครเขาก็จะจูงจมูกไปได้ตามปรารถนา เสียผู้เสียคน ถูกหลอก ถูกต้ม ยุบยับไปหมด ใครเขาพูดอะไรก็เชื่อทั้งนั้น  พอถามว่า "ใครว่า" ก็ตอบว่า "เขาว่า" พอถามว่า "เขาไหน" "เขาหลวง" "หลวงไหน" หลวงพรหม"  "พรหมไหน  พรหมศร"  "ศรไหน  ศรยิง"  "ยิงไหน ยิงนก"  "นกไหน  นกเขา"  "เขาไหน  เขาหลวง" นั่นมันก็ไม่ได้เรื่องแล้ว

---เขาบอกว่า "มีวัว ๕ เขา" เชื่อ เขาบอกว่า "มีต้นกล้วยที่ออกปลีมา กลางต้น" ก็เชื่อ แล้วไม่ใช่เชื่อเฉยๆ ไปไหว้ด้วย ไปขอหวย ขอเบอร์ เอาทองไปปิด ถ้าต้นไม้มันพูดได้ มันคงพูดว่า "พวกแกมาไหว้ข้าทำไมกัน ข้ามันเป็นต้นกล้วย ข้าไม่เก่งเท่ามนุษย์ทั้งหลาย แต่มนุษย์มันโง่จริง มาไหว้ ข้าได้" กล้วยมันก็ด่าให้เท่านั้นเอง แต่ว่ามันด่าไม่ได้ เราก็เลยไปไหว้มัน เที่ยวไหว้นั่น ไหว้นี่ ตามความเชื่อที่ไม่เป็นสาระ ไม่มีเหตุผล พระพุทธเจ้า ไม่สรรเสริญความเชื่อแบบนั้น

*บัณฑิตไม่เชื่ออะไรง่ายๆ

---ครั้งหนึ่ง พระพุทธเจ้าแสดงธรรมให้พระสารีบุตรฟัง พระสารีบุตร นี่เป็น "มือขวา" ของพระพุทธเจ้าในการเผยแผ่ธรรมะ พระโมคคัลลานะ เป็น "มือซ้าย" พอพระพุทธเจ้าเทศน์จบลง ก็ทรงตรัสถามว่า

---"สารีบุตร... เธอเชื่อไหม ที่ตถาคตกล่าว"

---"ยังไม่เชื่อพระเจ้าข้า" พระสารีบุตรตอบ

---พระพุทธเจ้าจึงทรงตรัสว่า "ชอบแล้ว เป็นบัณฑิตผู้มีปัญญาต้องไม่เชื่ออะไรง่ายๆ" เพียงรับรู้ไว้ก่อนแล้วเอาไปพิจารณาค้นคว้าให้เห็นเหตุ เห็นผลด้วยตนเอง จึงจะเชื่อ ได้ยินได้ฟังอะไรต้องพิจารณา โดยรอบคอบ จนประจักษ์ชัดแก่ใจ แล้วจึงปลงใจเชื่อลงไป นี่คือ หลักความเชื่อในพระพุทธ ศาสนา

*ฤกษ์หิว-ฤกษ์ตาย

---"มงคลตื่นข่าว" ได้แก่ ความเชื่อว่าสิ่งนั้นสิ่งนี้จะทำให้เราดีขึ้น ถ้านั่งทิศนั้นจะได้ดีขึ้น นอนหันหัวไปทางทิศนั้นจะดี ทิศนี้ไม่ดี เวลาจะไปไหนต้องดูฤกษ์บน ฤกษ์ล่างเสียก่อนถึงจะไป บางคนถึงขนาด จะลงจากเรือนต้องลองหายใจดูก่อน ลมหายใจคล่องรูไหน คล่องรูขวา ก็ก้าวเท้าขวาก่อน ถ้าคล่องรูซ้าย ก็ก้าวเท้าซ้ายก่อน ทีนี้ถ้าคล่องทั้งสองรู ก็เลยต้องกระโดดลงมา มันก็ยุ่งยาก มันไม่เข้าเรื่องนี่เรียกว่า "มงคลตื่นข่าว"

---วันนี้ดีวันนั้นไม่ดี พอพระจะสึกมีอยู่เรื่อย พวกเราไม่เป็น อย่างนั้นหรอก เพราะหลวงพ่อล้างสมองเรียบร้อยแล้ว  โน้น ที่เดือดร้อนนั่น โยมแม่นั่นเที่ยวไปหาพระ ไปดูหมอ หาฤกษ์สึก ดูมาแล้วมันก็แผลงๆ หลวงพ่อชอบสึกพระตอนเช้าๆ มีเวลา ไม่มีใคร มารบกวน บางคนไปดูหมอมาให้สึกเวลาสิบเอ็ดนาฬิกาสามสิบห้านาที หลวงพ่อบอกว่า "เอ้อ นี่มันฤกษ์หิวนี่โยม" เพราะว่าเวลานั้นมันยังฉันข้าวไม่เสร็จ จะสึกกันได้อย่างไร

---บางคนหนักถึงขนาดเวลาจะสึก ต้องรดน้ำมนต์ ยังกับว่า การมาบวชมันซวยเต็มที ต้องเอาน้ำมนต์มาล้างก่อนจึงจะออกไป มันไม่เข้าท่าเสียแล้ว เวลาจะออกจากวัด ต้องหันหน้าไปทางทิศนั้นทิศนี้

---วัดนี้ หน้าวัด มันอยู่ทางทิศตะวันตก ทีนี้บางทีไปดูหมอมา หมอบอกว่า ต้องหันหน้าไป ทางทิศตะวันออก ถ้าออกอย่างนั้น มันก็จะถูกรถชนตาย เพราะต้องเดินถอยหลังออกไป รถสิบล้อ รถมอเตอร์ไซค์ มันจะได้ชนเอา... "อ้าว เพิ่งสึก ออกมา...ตายเสียแล้ว"

---เพราะฤกษ์นี้มัน "ฤกษ์ตาย" บางที่ไปถึงบ้านแล้ว ต้องรอฤกษ์เข้าบ้านอีก บ้านก็ของเรา ไปเดินจงกรมอยู่ได้ ใครเห็นเขาจะว่า "เอ้อ ไอ้ทิดนี้มันทำอะไร" อย่างนี้ไม่เข้าเรื่อง

*ประโยชน์ เป็นฤกษ์ของประโยชน์

---พวก "มงคลตื่นข่าว" มันเยอะ พอตื่นเช้าได้ยินเสียงจิ้งจกทัก... นับแล้ว... เท่านั้นเป็นมงคล...เท่านี้ไม่เป็นมงคล, นั่งนับเสียงจิ้งจก ตุ๊กแกร้อง... ก็นั่งนับอีก...ร้องกี่ที, ไม่ได้เรื่อง ยุ่งใหญ่ พระพุทธเจ้าท่านว่าอย่างไร

---พระพุทธเจ้าท่านตรัสว่า  "นกฺขตฺตํ ปฏิมาเนตฺตํ อตฺโถ พาลํ อุปจฺจคา"    ประโยชน์ย่อมล่วงเลย คนปัญญาอ่อนที่ไปนั่งดูดาว ดูเดือนอยู่

---"อตฺโถ อตฺถสฺส นกฺขตฺตํ กึ กริสฺสนฺติ ตารกา"  ประโยชน์มันเป็นฤกษ์อยู่ในตัวแล้ว ดวงดาว ในท้องฟ้าจะช่วยอะไรได้ฯ

......................................................................

 ขอขอบคุณแหล่งข้อมูล

รวบรวมโดย...แสงธรรม

 (แก้ไขแล้ว ป.)

อัพเดทรอบที่ 6 วันที่ 20 กันยายน 2558