มานะ ๙ อย่าง(ทิฏฐิ)

กล่าวถึงมานะ ๙ ประการนี้

---ก็จัดอยู่ในความเห็นเหมือนกัน  ความเห็นผิด....แปลว่าการถือตัว  ถือเรา  ถือเขา  ถือหมู่คณะ  ถือตัวเองเหล่านี้แหละ  ถือว่าเป็นมานะทิฐิ เป็นมานะความถือตัว  ถือสายโน้นสายนี้ 

---ของอาจารย์ตนนั้นแหละ.........  

*วรรคแรกเรียกว่า

---๑.ตนเป็นผู้เลิศกว่าเขา          ก็สำคัญตนว่า          เลิศกว่าเขา 

---๒.ตนเป็นผู้เลิศกว่าเขา          ก็สำคัญตนว่า          เสมอเขา

---๓.ตนเป็นผู้เลิศกว่าเขา          ก็สำคัญตนว่า          เลวกว่าเขา

*วรรคที่สอง ต่อมา

---๔.ตัวเป็นผู้เสมอเขา          ก็สำคัญว่าตัว          เลิศกว่าเขา

---๕.ตัวเป็นผู้เสมอเขา          ก็สำคัญว่าตัว          เสมอเขา

---๖.ตัวเป็นผู้เสมอเขา          ก็สำคัญว่าตัว          เลวกว่าเขา

*วรรคที่สาม ต่อมา 

---๗.ตัวเป็นคนเลวกว่าเขา          ก็สำคัญว่า          เลิศกว่าเขา

---๘.ตัวเป็นคนเลวกว่าเขา          ก็สำคัญว่า          เสมอเขา

---๙.ตัวเป็นคนเลวกว่าเขา          ก็สำคัญว่า          เลวกว่าเขา

---เป็น ทิฐิเป็นมานะทั้งสิ้นเลย  คือมีความสำคัญมั่นหมาย  มีอัตตาตัวตนเข้ารองรับอยู่  จึงเป็นมานะทิฐิให้ถอดทิ้งทั้งหมด  ให้วางทิ้งให้ปล่อยวาง ระหว่างฟังธรรมก็ดี  ระหว่างประพฤติธรรมกรรมฐานก็ดี  อย่าสำคัญมั่นหมายว่าตัวเองเป็นอะไรทั้งสิ้น  เป็นแต่เพียงธาตุ๔ ขันต์ ๕ มาประชุมกันเท่านั้น  ให้สำคัญมั่นหมายว่า  ไม่มี สัตว์ บุคคล ตัวตน เรา เขา อยู่ในนั้น นี่ถอดทิ้งไปหมด  ถึงจะเรียกว่า ทิฏฐิวิสุทธิ  หมดจดเรื่องความเห็น

---ส่วนมากแล้วนั่นน่ะ  จะถือทิฐิมานะร้ายแรงมาก  เข้าหมู่เข้าคณะไม่ได้  แตกความสามัคคีก็เพราะตัวมานะทิฐิเหล่านี้แหละ  ร่วมคณะร่วมวงศ์ไม่ได้ก็เพราะมานะทิฐิ

---ทีนี้จะกล่าวเรื่องที่ว่า  ความเห็น หรือ ทิฐิอันจองหอง  ยิ่งร้ายกาจเข้าไปอีก  เป็นทิฐิอันลามก  เป็นอวิชชาธาตุ  ที่ดึงหรือคล้องใจสรรพสัตว์ทั้งหลายเอาไว้ในภพ  ตลอดกาลตลอดชาติ

---อหังการ   ข้อที่หนึ่งท่านเรียก  อหังการ ตัวนี้เรียกว่าการจองหอง  พองตัว  อวดเก่ง  ตำรา  ยศถาบรรดาศักดิ์  ใครเห็นผิดจากตำราเป็นตอกหน้าเจ้าเลยมี กฏเกณฑ์  สุดดี สุดชั่ว คือมองหาแต่ดีแต่ชั่ว  เป็นเครื่องวัดบุคคลอื่นๆอยู่ร่ำไป  มีวิสัยจับผิดแต่คนอื่น  ไม่จับผิดตัวเอง  นี่ตัว  อหังการ  เป็นทิฐิ  เป็นมานะทิฐิอันร้ายแรงเหมือนกัน

---มมังการ  ข้อที่สอง  ทีนี้  มมังการ  การจองหองเหยียบย่ำคนอื่น  อยู่ในทิฐิที่เรียกว่า  ยินดีลำพองผยองขน  อวดแต่ตัวยกยอปอปั้นตัวเองอยู่ร่ำไป  มีใจทะนงไม่ลงหัวให้แก่ใครๆ  ไม่ยอมก้มหัวให้แก่ใครๆทั้งสิ้น  นี่เรียกว่าร้ายแรงมาก

---ปลังการ  ข้อที่สามปลังการ  การจองหอง เป็นคนหัวหมอปรัมปรา  มีไหวพริบพลิกแพลง  มีชั้นเชิงอันร้อยเล่ห์พันเหลี่ยม  พูดมากเถียงมากมีความเห็นมาก  อะไรทำนองนี้แหละ ล้วนแต่เป็นทิฐิ  ชอบพูดเพ้อเจ้อ เหลวไหลต่างๆนานา  เรียกว่าติดอยู่ในจารีตประเพณีที่ตัวเองเคยประพฤติปฏิบัติมา  อันนี้ถ้าใครถอดทิ้งได้  จึงจะเรียกว่า  ทิฏฐิวิสุทธิ  หมดจดแห่งความเห็นนี้เป็นข้อที่สาม..ในวิสุทธิ ๗

*ทิฐิ ๑๐ ประการ  นี้ก็มีว่า...

---๑.โลกเที่ยง

---๒.โลกไม่เที่ยง

---๓.โลกมีที่สิ้นสุด

---๔.โลกไม่มีที่สิ้นสุด

---๕.ชีพอันหนึ่งสรีระก็อันหนึ่ง

---๖.ชีพอันนั้น  สรีระก็อันนั้น

---๗.สัตว์เบื้องหน้าแต่ตายแล้วไม่เกิดอีก

---๘.สัตว์เบื้องหน้าแต่ตายแล้วก็เกิดอีก

---๙.สัตว์เบื้องหน้าแต่ตายแล้วเกิดอีกก็มีไม่เกิดอีกก็มี

---๑๐.สัตว์เบื้องหน้าเมื่อตายแล้วจะหาเป็นอีกก็ไม่มีไม่เป็นอีกก็ไม่มี.. 

*สรุป...เป็น ๑๐ ข้อด้วยกัน  ทิฐิร้ายแรงมาก  ห้ามมรรค  ผล  นิพพาน...

....................................................................

ขอขอบคุณแหล่งข้อมูล

ที่มา..พระคัมภีร์พระพุทธศาสนา

รวบรวมโดย...แสงธรรม

อัพเดทรอบที่ 6 วันที่ 16 กันยายน 2558